Miłosz Orzeł

.net, js, html, arduino, java... no rants or clickbaits.

View State dla TextBox i innych kontrolek implementujących IPostBackDataHandler

Czytając oficjalny trening kit do egzaminu 70-515 natrafiłem na taki tekst: "With view state, data is stored within controls on a page. For example, if a user types an address into a TextBox and view state is enabled, the address will remain in the TextBox between requests.". Skoro takie zdania padają w zalecanym podręczniku, nic dziwnego, że łatwo pogubić się w tym jak ASP.NET Web Forms próbuje radzić sobie z naturalną dla HTTP bezstanowością... ;)

Kontrolka TextBox ze strony ASPX:

<asp:TextBox ID="TextBox1" runat="server"></asp:TextBox>

Jest na stronie HTML renderowana jako tag input:

<input name="TextBox1" type="text" id="TextBox1" />

Skoro tak, to dla zachowania wartości kontrolki między requestami nie ma konieczności przechowywania wartości pola TextBox1 w ukrytym polu __VIEWSTATE. By się o tym przekonać stwórz prostą stronę zawierajacą kontrolki TextBox i Button:

...

<body>
    <form id="form1" runat="server">
    	<asp:TextBox ID="TextBox1" runat="server"></asp:TextBox>
    	<asp:Button ID="Button1" runat="server" Text="Button" onclick="Button1_Click" /
    </form>
</body>
</html>

i dodaj handler dla zdarzenia Click przycisku, którego jedynym zadaniem jest rozwijanie tekstu znajdującego się w kontolce TextBox1:

protected void Button1_Click(object sender, EventArgs e)
{
    TextBox1.Text += "X";
}

Następnie uruchom stronę i aktywuj narzędzie pozwalające na monitorowania komunikacji pomiędzy przeglądarką a serwerem. Interesuje nas badanie danych formularza przesyłanych na serwer przy postbacku... Jeśli używasz IE polecam program Fiddler, pod Firefoxem skorzystaj z dodatku Firebug. Możesz też użyć wbudowanego w ASP.NET mechanizmu Trace - w tym celu dopisz Trace="true" do dyrektywy @Page. Ja przeprowadzę test przy użyciu narzędzi deweloperskich dostarczonych wraz z przeglądarką Chrome (zakładka "Network").

Na poniższym screenie widać jakie dane formularza (request HTTP POST) zostały wysłane przy pierwszym naciśnięciu przycisku:

Dane formularza przy pierwszym postbacku

Tutaj widać dane z drugiego postbacka:

Dane formularza przy drugim postbacku

Jeśli porównasz dane z pierwszego i drugiego żądania, zobaczysz, że zmiana wartości TextBox1.Text nie wpływa na wartość pola __VIEWSTATE. Rozszerzanie tego pola byłoby marnotrastwem zasobów łącza skoro tekst jest wysyłany na serwer w osobnym polu o nazwie TextBox1.

Klasa System.Web.UI.WebControls.TextBox jest jedną z kilku klas implementującyh interfejs IPostBackDataHandler. Interfejs ten wymaga istnienia metody LoadPostData. Po zakończeniu incjalizacji strony (ale przed zdarzeniem Load), wykonywane jest ładowanie danych z View State (LoadViewState) a następnie (o ile kontrolka implementuje IPostBackDataHandler) z danych formulrza (LoadPostData). Właściwość Text kontolki typu TextBox może być zatem ustawiona nawet jeśli mechanizm View State jest wyłączony (poprzez ustawienie EnableViewState="false").

Czy nie można więc zupełnie zrezygnować z mechanizmu View State dla TextBoxa i podobnych kontrolek?

Nie. View State przydaje się np. wtedy gdy obsługiwane jest zdarzenie TextChanged (dla porównania wartości aktualnej i poprzedniej). Może mieć też zastosowanie gdy ustawiana jest inna właściwość kontrolki niż ta utożsamiana z wartością pola (np. ForeColor).

Niepewne działanie TextBox.MaxLength (użycie Fiddlera do modyfikacji żądania wysłanego przez IE)

Ustawienie właściwości MaxLength w kontrolce asp:TextBox pozwala na ograniczenie ilości znaków jakie użytkownik może wprowadzić w pole tekstowe. Ustawienie to działa jednak jedynie gdy właściwość TextMode kontrolki ustawiona jest na SingleLine lub Password (nie zadziała w przypadku opcji MultiLine). Dzieje się tak ponieważ w dwóch pierwszych przypadkach TextBox renderowany jest jako element HTML input type="text", który może posiadać atrybut maxlength informujący przeglądarkę o konieczności ograniczenia ilości znaków. Gdy ustawi się tryb wielowierszowy, TextBox renderowany jest jako element textarea (który nie obsługuje atrybutu maxlenght).

Korzystając z właściwości MaxLenght musisz pamiętać o pewnym problemie! Otóż ograniczenie długości tekstu działa jedynie w przeglądarce. Po stronie serwera długość tekstu nie jest sprawdzana. Jeśli nie zastosujesz zatem odpowiedniej walidacji, złośliwy użytkownik będzie miał możliwość wpisania dowolnie długiego tekstu. Wystarczy tylko odpowiednio spreparować POST.

Do modyfikacji żądania wysyłanego na serwer posłużymy się darmowym narzędziem Fiddler. Jest to proxy służące do monitorowania komunikacji klient-serwer, posiadające również możliwość modyfikacji wysyłanych przez przeglądarkę żądań.

Do testów (sprawdzałem na .NET Framework 3.5, IE7 i Fiddler 2.2.4.2 beta) użyjemy prostej strony zawierającej TextBox i Button:

<asp:TextBox ID="TextBox1" runat="server" MaxLength="5"></asp:TextBox>
<asp:Button ID="Button1" runat="server" Text="Button" />

Jak widzisz maksymalna długość tekstu ograniczona jest (pozornie) do 5 znaków. Uruchom przygotowaną stronę i wypełnij pole tekstowe np. pięcioma literami "a".

Teraz uruchom Fiddlera (menu Narzędzia | Fiddler2) i ustaw automatyczne przerwanie (breakpoint) na requestach przeglądarki naciskając klawisz F11. W pasku stanu powinna pojawić się czerwona ikona z symbolem pauzy:

Po ustawieniu przerwań powróć na stronę testową i naciśnij przycisk by spowodować postback. POST towarzyszący naciśnięciu przycisku zostanie wyłapany przez Fiddlera (jeśli Fiddler nie przechwytuje ruchu przeczytaj uwagę na końcu tekstu). W oknie widocznym po lewej stronie kliknij w ostatni request (oznaczony czerwoną ikoną). Teraz możesz dowolnie zmodyfikować dane wysyłane na serwer.

W prawej części okna wybierz zakładkę "Inspectors". Następnie wybierz przycisk "WebForms" (przy pomocy tej opcji najłatwiej modyfikować pola formularzy). Czy widzisz w sekcji "Body" pole "TextBox1" z prowadzonym przez Ciebie pięcioliterowym tekstem? Dopisz do niego dowolne litery i naciśnij zielony przycisk "Run to Completion" by wznowić normalną komunikację przeglądarki z serwerem WWW.

Co stało się po przeładowaniu strony? Pole tekstowe posiada teraz tekst dłuższy od dopuszczalnego! Znaczy to, że infrastruktura ASP.NET nie sprawdza długości pola - po prostu aktualizuje właściwość Text:

* Istnieje prosty trik umożliwiający Fiddlerowi przechwytywanie ruchu na stronie z adresem localhost. Dodaj kropkę po słowie "localhost" i przeładuj stronę tak by jej adres wyglądał np. tak: http://localhost.:7913/Test

Debug oraz Release a wydajność kodu korzystającego z Microsoft AJAX Framework

Istnieje kilka powodów, dla których nie powinno się umieszczać aplikacji ASP.NET w środowisku produkcyjnym z ustawieniem <compilation debug=”true”/> (czytaj…). Wbrew pozorom prędkość wykonywania instrukcji kodu po stronie serwera nie stanowi bardzo istotnego problemu. Inaczej jednak wygląda sytuacja po stronie klienta - gdy nasza aplikacja korzysta z javascriptowej biblioteki Microsoft AJAX Framework. Wówczas ustawienie Release/Debug* ma ogromny wpływ na szybkość wykonywania kodu aplikacji!

Doskonale widać to na przykładzie poniższej pętli, korzystającej z funkcji startsWith dostarczanej wraz z częścią kliencką pakietu ASP.NET AJAX.

for (var i = 0; i < 10000; i++) {
    'xxx'.startsWith('abc');
}

Pętla ta wykonuje się ok. 5 razy wolniej gdy używana jest wersja debug biblioteki JavaScript!  Czasy gdy JS był używany do wyświetlania alertów dawno minęły. Teraz gdy aplikacje webowe mogą posiadać tysiące linii kodu wykonywanego po stronie klienta, tak wielka różnica wydajnościowa może być sporym problemem (zwłaszcza gdy przeglądarka zgłosi komunikat o wolnym działaniu skryptu na stronie).

Skąd bierze się różnica w szybkości działania? Wynika ona z tego, że kod JavaScript opracowany przez Microsoft dla potrzeb tworzenia aplikacji ajaxowych, dostarczany jest w dwóch wersjach. Wersja, która jest wykorzystywana w trybie Debug, zawiera bloki kodu znacznie ułatwiające rozwijanie aplikacji – np. sprawdzają one ilość i typy parametrów podawanych w wywołaniu funkcji. Wersja dostarczana do przeglądarki w trybie Release nie zawiera tego rodzaju udogodnień – przez co skrypt wykonuje znacznie mniej pracy i działa szybciej.

Oto kod wykonywany przy wywołaniu metody startsWith w trybie Release (w celu ograniczenia wielkości plików pobieranych przez przeglądarkę kod nie zawiera komentarzy i zbędnych białych znaków):

String.prototype.startsWith=function(a){return this.substr(0,a.length)===a};

A to kod z trybu Debug:

String.prototype.startsWith = function String$startsWith(prefix) {
    /// <summary locid="M:J#String.startsWith" />
    /// <param name="prefix"></param>
    /// <returns type="Boolean"></returns>
    var e = Function._validateParams(arguments, [{
        name: "prefix",
        type: String
    }]);

    if (e) throw e;

    return (this.substr(0, prefix.length) === prefix);
}

Widzisz wywołanie funkcji _validateParams? Korzysta ona z kilku innych funkcji – łącznie kod walidujący parametry ma 155 linii (w wersji 3.5.30729.196 pliku MicrosoftAjax.debug.js).

Function._validateParams = function Function$_validateParams(params, expectedParams) {
    var e;
    e = Function._validateParameterCount(params, expectedParams);

    if (e) {
        e.popStackFrame();
        return e;
    }

    for (var i = 0; i < params.length; i++) {
        var expectedParam = expectedParams[Math.min(i, expectedParams.length - 1)];
        var paramName = expectedParam.name;

        if (expectedParam.parameterArray) {
            paramName += "[" + (i - expectedParams.length + 1) + "]";
        }

        e = Function._validateParameter(params[i], expectedParam, paramName);

        if (e) {
            e.popStackFrame();

            return e;
        }
    }

    return null;
* Domyślnie, to jaka wersja biblioteki JavaScript ASP.NET AJAX zostanie użyta, zależy od ustawienia atrybutu debug w elemencie configuration/system.web/compilation w pliku Web.config. Tryb emisji skryptów można jednak zmienić ustawiając atrybut ScriptMode kontrolki ScriptManager na Release lub Debug. Ustawienie to ma wyższy priorytet niż ustawienie w konfiguracji aplikacji.

Kod skryptu aktualizowany w UpdatePanelu

Załóżmy, że z jakiegoś powodu musisz umieścić w obszarze kontrolki UpdatePanel funkcję JavaScript, której kod będzie się zmieniał przy każdej aktualizacji panelu. Funkcja ta ma być wywoływana w odpowiedzi na zdarzenie onclick jakiegoś elementu, który znajduję się poza UpdatePanelem...

Pierwsza rzecz, która przychodzi na myśl to umieszczenie skryptu w kontrolce Literal znajdującej się w aktualizowanym fragmencie strony:

protected void Button1_Click(object  sender, EventArgs e)
{
   string s = "<script type='text/javascript'> function " +
      "test() { alert('" + DateTime.Now + "') };</script>";

   Literal1.Text = s;
}

Niestety, przy próbie wywołania funkcji test() pojawi się błąd (przeglądarka jej nie znajdzie). Dzieje się tak dlatego, że aktualizacja UpdatePanelu to tak naprawdę podmiana właściwości innerHTML warstwy (div), która reprezentuje ten panel po stronie klienta. Wnętrze tej warstwy będzie zawierać fragment skryptu jednak przeglądarka nie będzie sobie zdawać sprawy z jego obecności.

Oto fragment przechwyconej za pomocą narzędzia Fiddler, odpowiedzi serwera na postback pochodzący z UpdatePanelu:

HTTP/1.1 200 OK
Server: ASP.NET Development Server/9.0.0.0
Date: Mon, 29 Sep 2008 13:28:26 GMT
X-AspNet-Version: 2.0.50727
Transfer-Encoding: chunked
Cache-Control: private
Content-Type: text/plain; charset=utf-8
Connection: Close

10c
238|updatePanel|UpdatePanel1|
<input type="submit" name="Button1" value="upa1" id="Button1" />

<script type='text/javascript'> function test() { alert('2008-09-29 15:28:26') };</script> | 22a 216|hiddenField|__VIEWSTATE|/wEP...

Widać wyraźnie, że treść skryptu została wysłana do klienta...

Co zrobić by wywołanie funkcji test(), która pojawiła się po aktualizacji UpdatePanelu, zadziałało prawidłowo? Zamiast dosłownie wpisywać treść skryptu w aktualizowany obszar skorzystaj z metody ScriptManager.RegisterStartupScript:

protected void Button1_Click(object  sender, EventArgs e)
{
   string s = "<script type='text/javascript'> function " +
      "test() { alert('" + DateTime.Now + "') };</script>";

   ScriptManager.RegisterStartupScript(this, typeof(Page),
      "abc", s, false);
}

Tym razem wywołanie metody test() zakończy się powodzeniem (użytkownik zobaczy alert z datą ustawianą w chwili aktualizacji panelu).

O znaczeniu poszczególnych parametrów metody ScriptManager.RegisterStartupScript możesz poczytać tutaj.

Treść komunikatu o błędzie podczas asynchronicznego postbacka

Gdy kontrolka znajdująca się w UpdatePanelu wykonuje asynchroniczny postback skutkujący błędem po stronie serwera, użytkownik zostaje poinformowany o problemie przez komunikat JavaScript. Treść tego komunikatu jest taka sama jak właściwość Message wyjątku. Alert ukaże się jedynie wtedy, gdy witryna nie korzysta z przekierowania w przypadku błędu lub, gdy właściwość AllowCustomErrorsRedirect kontrolki ScriptManager jest ustawiona na false.

Co jeśli chciałbyś zmienić treść wiadomości wyświetlanej użytkownikowi?
Można to zrobić na dwa sposoby. Pierwszy to ustawienie odpowiedniego tekstu w propercie AsyncPostBackErrorMessage kontrolki ScriptManager. Drugi to obsługa zdarzenia AsyncPostBackError tejże kontrolki.

Druga technika daje większe możliwości, ponieważ pozwala na dostosowanie treści komunikatu do typu wyjątku. Dobrym pomysłem jest umieszczenie ogólnej informacji o błędzie we właściwości AsyncPostBackErrorMessage i modyfikowanie jej w razie potrzeby w zdarzeniu AsyncPostBackError.

Tak wygląda deklaracja ScriptManagera wyświetlającego domyślmy komunikat błędu o treści "Mamy problem!":

<asp:ScriptManager  ID="ScriptManager1" runat="server"
 AsyncPostBackErrorMessage="Mamy problem!"
 OnAsyncPostBackError="ScriptManager1_AsyncPostBackError" />

A oto przykładowy kod modyfikujący komunikat wyświetlany w alercie, jeśli błąd powstał na skutek operacji dzielenia przez zero:

protected void ScriptManager1_AsyncPostBackError(object sender,
    AsyncPostBackErrorEventArgs e)
{
    if (e.Exception is DivideByZeroException)
    {
        ScriptManager1.AsyncPostBackErrorMessage = "Nie można dzielić przez zero!";
    }
}